Yêu thích nhưng liệu có ai hiểu hết ý nghĩa đài sen có tác dụng gì?

Nhiều Phật tử yêu hoa, có thú chơi hoa sen nhưng có lẽ chưa hiểu hết được ý nghĩa đèn hoa sen cúng Phật trong cuộc sống thông thường, trong phong thủy, Phật giáo và cả cách thức thờ cúng.

Luôn khoe sắc, tỏa mùi thơm thu hút và không bao giờ bị hòa lẫn giữa những thứ "tanh hôi" khác, hoa sen đi vào đời sống với rất nhiều ý nghĩa.

Ý nghĩa hoa sen trong Phật giáo

Hoa sen xuất hiện nhiều trong Phật giáo: Phật Quan Âm ngồi trên đài sen, khi lễ Phật hai bàn tay chắp lại làm thành hình hoa sen chưa nở - kiểu lễ Liên hoa hợp chưởng, trong các công trình phật giáo nổi danh như chùa Một Cột, tháp Cử Phẩm liên hoa ở chùa Bút Tháp, chùa Tây Phương,… đều biểu hiện một vai trò quan trọng, ý nghĩa hoa sen cố định đối với tín ngưỡng.

Theo đó, trong Phật giáo, hoa sen được biết đến với sự tinh khiết, thức tỉnh và giáp vị nó mọc lên từ những vùng nước bùn lầy, hôi bẩn song lại giữ được bản thân hoàn toàn trong sạch. Trong thần thoại Ai Cập, hoa sen được xem như một dấu hiệu của sự tái sinh với việc phá vỡ bề mặt nước mỗi buổi sáng cũng gợi lên hoài vọng vươn lên đón ánh thái dương, điều này được liên hệ đến sự giác ngộ hoặc khả năng nhận ra Phật tính của con người.

Hoa sen có nhiều màu sắc khác nhau, và mỗi màu sắc thì lại mang một ý nghĩa riêng biệt:

- Hoa sen xanh: Biểu tượng của tinh thần về trí óc và kiến ​​thức. Trong nghệ thuật Phật giáo, hoa sen xanh luôn được thể như một phần mở và và sẽ không bao giờ quan sát thấy phần trọng điểm.

- Hoa sen trắng: Đây là đại diện cho một thể ý thức trong sáng, của sự hoàn hảo tinh thần. Nó cũng hệ trọng đến sự tịnh tâm bản chất của một here người.

- Hoa sen tím: Màu hoa này có sự can hệ với các giáo phái huyền bí. Nó có thể được hiển thị như là một bông hoa nở hoặc búp hoa. Bốn cánh hoa sen tím là đại diện cho một trong những lời dạy của Đức Phật dẫn đến thức tỉnh bản thân và được coi là một trong những sự thật cao quý.

- Hoa sen hồng: Đây là hoa sen tối cao và được coi là hoa sen thực thụ của Đức Phật.

- Hoa sen đỏ: Hoa sen này biểu trưng cho trái tim và ý nghĩa của nó có liên can đến tình ái và từ bi.

Hình ảnh sen trong kiến trúc

Trong kiến trúc Phật giáo, hình ảnh hoa sen đã được đưa vào trang hoàng ở vị trí chủ đạo. Ngay từ việc chọn thế đất làm chùa, người ta cũng phải lưu ý đến”… bên phải có hình hoa sen tràng phướn, lọng báu…”. Hoa sen cũng nằm trong tượng trưng tòa sen nơi Phật ngự.

Tòa sen vừa là bệ đỡ cho pho tượng cao hơn, oai nghi hơn vừa mang ý nghĩa Đức Phật là đấng giác ngộ, đã tìm ra chân lý nên ngồi trên tòa sen để biểu hiện sự thanh tịnh tỏa sáng về trí tuệ.

Tòa sen biểu lộ Phật tánh nơi một con người đã phát triển rực rỡ. Đài sen thường được tạo thành hai lớp cánh hoặc ba lớp cánh ở dạng nở xòa mềm mại, nét cong uốn khá sắc sảo. Một lớp cánh quay xuống theo bàn tay phải của Phật thể hiện sự nhu thuận, một lớp cánh quay lên nâng đỡ Đức Phật biểu thị sự điều phục.

Tượng Phật dù đứng hay ngồi cũng đều ngự trên tòa sen nhiều tầng. Đó là sự biểu thị của linh thiêng thoát trần, sự nảy nở ý thức hướng thiện.

Sen còn được biểu đạt trên các kiến trúc ở cổng chùa và ở các tháp. Cổng chùa thường là cổng tam quan, nghĩa là cửa giới, cửa định và cửa tuệ. Đó là ranh giới giữa cõi thánh với cõi phàm, lại biểu lộ phương châm tu hành của người Phật tử.

Vì lẽ đó, những họa tiết trang hoàng trên trụ cổng thường là cảnh sắc thanh tịnh hay truyện tích nhà Phật, trong đó chẳng thể thiếu họa tiết hoa sen.

Hoa sen được đắp nổi trên trụ cột với một hoặc hai lớp cánh cong, thuôn. Trên những ô hộc cổng chùa, họa tiết hoa sen là cả một đóa sen tám cánh rõ ràng. Ba cánh dưới biểu trưng cho Tam bảo Phật-Pháp-Tăng. Năm cánh trên tượng trưng cho năm hạnh của năm vị Phật và Bồ-tát mà người phật tử muốn hướng tới.